Ilija Marinković 1937-2021

W sobotę 17-go kwietnia 2021 roku odszedł llija Marinković – bałkańsko-polski pisarz, dziennikarz, artysta malarz, wieloletni członek Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu (także jej były wicekanclerz), reprezentujący w tym gremium Serbię.

Iko – jak nazywali go przyjaciele był uosobieniem dobroci, dobrotliwości, dialogu i zrozumienia dla innych. Można było godzinami z nim rozmawiać o wszystkim. Nie udawał mentora, choć nim w rzeczywistości był. Od dobrych kilku lat niestety zmagał się z postępującymi ograniczeniami zdrowotnymi, z którymi dzielnie walczył u boku najbliższych. Pokonał trzy udary. Czwartego już się nie udało…

Z całą jego „słowiańską” Rodziną, a szczególnie z Żoną Wiesią i Córką Magdą łączymy się w żalu i tęsknocie.

Urodzony w 1937r. w miejscowości Zaječar, na terenie byłej Jugosławii. Pochodził z serbsko-chorwackiej rodziny prawniczej. W Warszawie mieszkał i pracował od 1971 roku jako stały korespondent prasy jugosłowiańskiej, a po jej rozpadzie pracujący dla mediów serbskich, chorwackich i słoweńskich. Wydał wiele książek i opublikował ponad pięć tysięcy artykułów o Polsce i centralno-wschodniej Europie. Był stałym gościem w wielu audycjach Telewizji Polskiej. Jak niewielu i z emocjonalnym zaangażowaniem potrafił wyjaśniać zawiłości historyczno-polityczne krajów bałkańskich, do końca bliska mu była idea jedności i pokojowego współżycia podzielonych narodów byłej Jugosławii. W głębi serca czuł się zawsze kulturowym Jugosłowianinem – może ostatnim?

Wydał m.in. książki: powieść „Pojednanie”, Zagrzeb 1967, „Czechosłowackie perspektywy”, Belgrad 1968, „Enigma do zwycięstwa”, Zagrzeb 1977, „Rozmowy z katem ” (tłumaczenie z polskiego), Belgrad 1979, „Przez trzy granice” (razem z Cezarym Leżeńskim (o historii stosunków między Polską i narodami południowych Słowian), Warszawa 1987, „Polska jesień 1980” (o powstaniu „Solidarności”, wydana pod pseudonimem „Dragan Stefanović”), Ljubljana 1980, „Wojna w Jugosławii – dlaczego?” (Warszawa 1991),

Jego dzieło życia „Wielka księga imion” (Wrocław 2004), wysmakowana, epatująca czytelnika niesamowitym bogactwem szczegółów, napisana i wydana w języku polskim stanowi encyklopedyczne kompendium wiedzy o genezie, znaczeniu, literackich konotacjach kilku tysięcy imion z całego świata.

We wstępie Cezarego Leżeńskiego do książki Iliji Marinkovića czytamy:

„Imiona nie są tylko słowami, pustymi dźwiękami, jakie stawiamy przed nazwiskiem. Świadczą o naszej odrębności, mówią o tym, że jesteśmy kimś indywidualnym, niemożliwym do powielenia. Stanowią także o naszej intymności, przejawiającej się w używaniu tego imienia w chwilach najbardziej osobliwych – zdrobnień i spieszczeń w momentach uniesień miłosnych, bliskości serdecznej bądź przyjacielskiej…”